Śledź nas na:



Polska szkoła plakatu

Polska szkoła plakatu to określenie powstałe w latach 60. XX w., używane wobec grupy wybitnych polskich artystów-plakacistów, którzy zdobyli międzynarodowy rozgłos. Zajmowali się oni wykonywaniem plakatów o tematyce kulturalnej (film, przedstawienia teatralne, wystawy, przedstawienia cyrkowe). Znaczącymi przedstawicielami polskiej szkoły plakatu byli m.in. Jan Młodożeniec, Franciszek Starowieyski, Waldemar Świerzy, Mieczysław Górowski i Tamara Łempicka.

Tamar Łempicka urodziła się w Moskwie, lecz nie chętnie mówiła o swym miejscu urodzenia, podając na miejsce Moskwy Warszawę, ponieważ wychowywała się w tym właśnie mieście u siostry swojej matki.

Czasy artystki to epoka dekadentyzmu. Styl życia artystki daleki był od ogólnie przyjętych norm obyczajowych. Liczne romanse Łempickiej z kobietami i mężczyznami, wcale zresztą nieskrywane, nie były zdaje się czymś dla współczesnych niezwyczajnym. Ponoć włóczyła się nocami po podrzędnych knajpach i uprawiała miłość z marynarzami.

Jej sztuka przez lata była zapomniana. Dopiero na fali mody na art déco pod koniec lat osiemdziesiątych jej obrazy pojawiły się na rynku. Wróciła pamięć o artystce dekadenckiej "baronowej z pędzlem". Reprodukcje jej prac znalazły się w katalogach największych agencji zdjęciowych, a mówienie o niej i zachwycanie się jej twórczością stało się znów tak modne i powszechne jak w latach największej pomyślności artystki.

Swe prace sygnowała Tamara De Lempicka, malowała prawie zawsze na desce nierzadko do nakładania farby używając szpachli.

Z całokształtu jej prac należy wymienić kilka najsłynniejszych - sugestywny w oddaniu dwóch ciał modeli podwójny akt "Adam i Ewa" zawiera wszystkie cechy rozpoznawcze twórczości Łempickiej. "Niedokończony mężczyzna" to portret Tadeusza Łempickiego, pierwszego męża artystki. Tytuł nadała mu sama artystka niewątpliwie po odejściu męża postanowiła go bowiem nie kończyć. Fantastycznie oddany frak i kapelusz męża, kapelusz, całość utrzymana w ciemnej tonacji tworzą niesamowity efekt, jakby model ledwo mieścił się w ramach. Najsłynniejszy jej obraz, niewątpliwie najczęściej reprodukowany "Autoportret w zielonym Bugatti" powstał na zamówienie niemieckiego żurnalu mody "Die Dame". Zamówiono go po tym jak olśniła wydawcę tego magazynu, gdy ubrana w kostium odpowiadający kolorowi jej żółtego kabrioletu Renault podjechała pod hotel w Monte Carlo.

Jan Młodożeniec to jeden z najwybitniejszych twórców polskiej szkoły plakatu. Autor ponad 400 plakatów, okładek książkowych, ilustracji, rysunków. Wybitny projektant graficzny i malarz. przede wszystkim grafikiem użytkowym i już podczas studiów realizował liczne zamówienia dla wydawnictw. Po ukończeniu studiów zajął się plakatem, który stał się dla niego główną formą wypowiedzi artystycznej. Do najważniejszych w jego twórczości należały plakaty filmowe (m.in. DAWNO TEMU W AMERYCE, OJCIEC CHRZESTNY, WIELKI GATSBY), teatralne (m.in. do sztuk Czechowa, Fredry, Wyspiańskiego) i reklamowe. Pierwszy plakat pochodził z 1951 roku i był obrazem do historycznego filmu PRAGA 1848. Od połowy lat 50. Młodożeniec stał się jednym z najbardziej cenionych twórców plakatu i grafiki książkowej. Należał do artystów kształtujących oblicze tzw. polskiej szkoły plakatu. Był artystą bardzo charakterystycznym, miał własny, indywidualny styl. Sam nazwał rodzaj plakatu, jakim się zajmował "plakatem osobowościowym". W ramach tej postawy wykonywał ręcznie liternictwo wierząc, że tak wykonana litera jest mocniej zwarta z ideą kompozycji. Litera i typografia odgrywały ważną rolę w jego twórczości. Przez użycie różnych krojów pisma i najprostszych ozdobników litery Młodożeniec tworzył ażurowe formy słów o wyraźnie lirycznej ekspresji. W wielu plakatach słowo traktowane jest prze niego jako materiał graficzny. Przenikanie się słów i obrazów, tajniki liternictwa, istotna rola czcionki w kompozycji, to wszystko odnajdujemy niemal w każdym plakacie czy rysunku Jana Młodożeńca.



Zobacz także